Yapıcı ve onarıcı besinler hangileri? Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besinler yapıcı ve onarıcı besinler olarak adlandırılmaktadır. Yapıcı ve onarıcı besinler kendi içerisinde farklı görevlere ayrılır. Bu besinler canlıların ihtiyaç duydukları tüm gıdaları karşılamaktadır. Enerji verici özelliği bulunan tüm gıdaların yapıcı ve onarıcı besinler oldukları bilinmektedir.
Her besinin kendine has farklı özellikleri vardır. Besinlerin görevleri içerisinde bulundurdukları mineral, vitamin, protein, yağ ve karbonhidrat gibi bileşenlerin dengesine bağlıdır. Bu besinler hücre yenilenmesini sağlar ve oldukça faydalıdırlar. Sağladıkları en büyük yarar ise sindirim sisteminin düzenlenmesine ve iç organların düzenli çalışmasına yardımcı olmasıdır. Bu besinler görevlerine göre ayrılır ve vücut sağlığı açısından düzenli ve yeterli ölçüde tüketilmesi gerekmektedir.
Yapıcı ve onarıcı besinler denilince akla ilk gelenler genellikle tavuk, et ve balıktır. Bu besinler vücudun ihtiyaç duyduğu ve vücuda faydası olan en önemli yiyeceklerin başında gelmektedir. Özellikle de yapıcı ve onarıcı besinlerdeki, görevi en fazla ve yüksek olan bu gıdalar protein açısından da oldukça zengin besinlerdir.
Protein ve vitamin ihtiyacını karşılayan bu besinler hem yapıcı hem de onarıcı bir özelliğe sahiptir. Kan akışını düzenler ve hücre yenilenmesini sağlar. Ayrıca kalp ritmini de düzenlemektedir.
Yapıcı ve Onarıcı Besinler ve Görevleri Nelerdir?
Yapıcı ve onarıcı besinler en önemli görevi vücuda enerji sağlamak olarak bilinmektedir. Protein ve vitamin oranı oldukça fazla olan besinler olarak süt ve et ürünleri, vücutta bulunan hücreleri yenilemeye yaramaktadır.
Ayrıca karbonhidrat oranı fazla miktarda olan besinler de enerji ihtiyacını oldukça ciddi bir oranda karşılamaktadır. Vücuda alınan sağlıklı yağlar, yeterli ve düzenli ölçüde alındığında metabolizmayı hızlandırır ve vücutta yağ birikimini engeller. Bu besinler organik şekilde tüketilmektedir.
Yapıcı ve onarıcı besinler grubunda yer alan besinlerin en önemli bir diğer görevi ise organların düzenli ve dengeli bir şekilde çalışmasını sağlamaktır. Hücre yenilenmesi için oldukça yararlı olan bu besinler, aynı zamanda vitaminlerin vücutta depolanmasını da sağlamaktadır.
Vücuda sağlanan oksijenin görevi yapıcı ve onarıcı besinlerin görevini yerine getirmesini ve kanın temizlenmesini sağlamaktır. Aynı zamanda kalp krizi riskini önler ve kanın kalbe doğru şekilde pompalanmasına yardımcı olur.
Hayvansal besinler adından da anlaşılacağı üzere hayvanlardan sağlanan tereyağı, süt, et, yumurta, yoğurt, peynir gibi besinlerdir. Genel olarak protein ağırlıklıdır. Bitkisel besinler, bahçelerde yetiştirildikten yiyeceklerdir. Pırasa, lahana, buğday, patlıcan, enginar, biber ve havuç ile yapılan yemekler bitkisel besinler grubuna girmektedir. Aynı zamanda elma, karpuz, muz, şeftali ve armut gibi meyve çeşitleri de bitkisel besinler grubuna girmektedir.
Bitkiler ile yapılan tüm yiyecekler bitkisel besin grubu adı altında toplanabilmektedir. Bitkisel ve hayvansal besinler dışında vücudumuza madensel besinler alırız. Bu madensel besinler su ve tuz gibi gıdalardır. Bu besinler doğal olarak canlıların vücudunda bulunabilirken aynı zamanda doğada hazır olarak da bulunabilmektedir.
Besin Çeşitleri ve Özellikleri
Yapıcı ve onarıcı besinler hangileri? Besin türleri ve özellikleri şöyle sıralanabilir:
Karbonhidratlar
Karbonhidratlar genel olarak karbon ve hidrojen elementlerinin birleşmesi sonucu oluşmaktadır. İlk aşama olarak fotosentez olayı sonucunda meydana gelmektedir. Fazlası bitkilerde nişasta olarak depo edilirken insanlarda ise bu durum glikojen olarak depolanmaktadır. Özel reaksiyonlarda kullanılır. Karbonhidratlar, bitkisel besinlerde oldukça fazla miktarda bulunabilmektedir.
Yağlar
Yağlar; hidrojen, oksijen ve karbon elementlerinin birleşimi sonucu oluşur. Yağların en küçük yapı birimi ise gliserol ve yağ asididir. Yağlar, vücut için vücuda ısı yalıtımı sağlamaktadır. Aynı zamanda hormon, vitamin ve hücre zarının yapısına katılmaktadırlar
Proteinler
Proteinler; azot, hidrojen, karbon ve oksijen elementlerinin birleşimi sonucu oluşmaktadır. Yumurta, et ve süt gibi hayvansal besinlerde oldukça fazla miktarda bulunur. Ayrıca hormon ve vitaminlerin yapısına katılmaktadırlar.
Vitaminler
Vitaminler, organların çalışmasına etki eder ve vücudun direncini arttırarak kişiyi hastalıklara karşı korumaktadır. Vitaminler genellikle bitkisel besinlerden alınmaktadır. Vücuttaki kimyasal olayları düzenlemekle görevlidirler. Vitaminlerin bazıları dışarıdan alınabilirken bazıları ise insan vücudu tarafından üretilir. Vitamin eksikliği sonucunda birtakım hastalıklar meydana gelebilmektedir.
Mineraller
Yapıcı ve onarıcı besinler yazımıza mineraller ile devam ediyoruz. Yeryüzünde maden şeklinde bulunurlar. Kas, kemik ve diş sağlığı açısından oldukça önemlidir. Hazır bir şekilde doğadan alınır. Ayrıca enzimlerin çalışmasında da görevlidir.
Su
Vücudun en fazla ihtiyaç duyduğu ve vücuda en fazla yarar sağlayan bir besindir. Vücutta olan kimyasal olayların gerçekleşmesini sağlar. Besinlerin emiliminde, taşınmasında, sindiriminde ve boşaltımında etkilidir.