Veganlık bir beslenme çeşididir. Ancak, sadece beslenmeyle sınırlandırılamayacak kadar da geniş bir kapsamı vardır. Öyleyse, vegan nedir? Merak edenler için vegan ne demek açıklayalım.
Veganlık Ne Demek? Vegan Nedir?
Veganlık için bir felsefedir dememiz hiç de yanlış olmaz. Veganlar, hayvansal olan tüm besinlere hatta besinlerle kalmayıp, kozmetik, giyim gibi ürünlere de karşıdır. Bunun temelinde, kendi zevklerimiz için hayvanları sömürmeye karşı olmak yatıyor.
Günümüzde de oldukça popüler olan veganlık kavramı, hayvansal gıdalar ya da ürünler olmadan da isteklerimizi karşılayıp, sağlıklı birer birey olabileceğimizi savunurlar.
Bilimsel araştırmalara göre, hayvansal bazlı beslenmektense bitkisel bazlı beslenmenin insan vücudu için çok daha yararlı olduğu belirtilmektedir.
Evet, bazı bitkisel bazlı gıdalardan hayvansal gıdalardan aldığımız B12, Omega-3, iyot, demir, kalsiyum, D vitamini ve çinkoyu almamız mümkün değildir. Ancak çağımızda sağlık sektörü o kadar ilerlemiş durumdadır ki, bu vitaminleri takviye olarak da almanız mümkündür.
Vegan nedir ayrıntıları ile açıklayalım. Veganlık demek, vitaminsiz ve besinsiz kalmak demek değildir. Eğer vegan beslenmeyi bilinçli olarak yaparsanız, aksine çok daha sağlıklı bir yaşam sizi bekliyor demektir.
“Ben artık et ya da hayvansal bazlı süt ürünleri tüketmek istemiyorum” diyorsanız, bunu besin takviyeleri ile desteklemeniz gerekmektedir. Aksi takdirde gerçekten de vücudunuzda bazı besin değerlerinin eksikliği sonucu hastalıklar ile mücadele etmeniz gerekebilir.
Güzel bir araştırma ve uzman bir hekimin yardımı ile siz de bilinçli bir şekilde vegan olabilirsiniz.
Veganlık ve Vejetaryenlik Arasındaki Fark Nedir?
Sıklıkla araştırılan konulardan biri de vejetaryen vegan farkı konusudur. Bu bağlamda vejetaryen ne demek detaylıca bilinmelidir. İkisi de bilinçli uygulandıktan sonra oldukça sağlıklı beslenme türleridir.
Ortak özellikleri, ikisinin de hayvan tüketmemesidir. Ancak vejetaryenler sadece hayvan eti tüketmezken, veganlar hayvansal olan hiçbir şeyi tüketmezler.
Et, hayvansal süt ürünleri, yumurta, peynir hatta ve hatta hayvan deneyi yapılan ya da içinde hayvansal gıda bulunan makyaj malzemesi kıyafetler… Çünkü veganlara göre bu bir ekosistem sömürüsüdür.
Veganlığa Nasıl Başlanır?
Vegan nedir açıkladık. Peki, veganlığa nasıl başlanır? Özellikle bizim toplumumuzda, et ve hayvansal bütün ürünler oldukça fazla tüketilmektedir.
Bize çocukluğumuzdan beri et, süt ve yumurta yemenin ne kadar sağlıklı ve önemli olduğu anlatılmıştır. Durum böyle olunca, vegan beslenme toplum tarafından saçma ve yararsız bulunabiliyor.
Aynı zamanda vegan ürünler bulmak da her zaman için kolay olmayabiliyor. Örneğin, bir markete gittiğinizde inek sütünün her bütçeye uygun seçenekleri varken, bir soya sütünün hem çok az seçeneği vardır hem de bütçe dostu olduğunu söylememiz pek mümkün değildir.
Bu nedenle de vegan olmaya karar verdiğiniz zaman, bunun felsefesini, ürünlerini ve besin takviyelerini iyi araştırmanız gerekmektedir.
Veganlar Hangi Gıdaları Yemezler?
Vegan ne yemez sorusunun yanıtı şu şekilde açıklanabilir:
- Herhangi bir hayvana ait olan yumurta
- Büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvanlarının eti
- Süt ürünleri
- Bal, arı sütü, arı poleni vb.
- Deniz ürünleri
Vegan Yiyecekler Nelerdir?
Vegan nedir ve vegan besinler nelerdir sıklıkla merak edilir. Veganlık dendiği zaman insanların “Nasıl yani, sadece ot mu yiyeceğim?” gibi çok yanlış bir algısı oluyor.
Halbuki bir kebabı bile vegan içeriğe uygun olarak yapmak mümkündür. Üstelik tatları da tahmin ettiğinizden çok daha lezzetli oluyor. Bir diğer örnek ise vegan lahmacun. Bu tarifi de kıymasız lahmacun şeklinde hazırlamak oldukça mümkün ve kolay. Vegan gıdalar arasında öne çıkanlar:
- Bitkisel sütler olarak bildiğimiz, Hindistan cevizi, soya, fındık, badem, piriç ve yulaf sütleri,
- Mantarlar,
- Soyadan oluşan, tofu, kıyma, süt ve yoğurt,
- Tohumlar,
- Fındık, badem, fıstık gibi kuruyemişler,
- Meyveler,
- Besin destek mayaları,
- Bakliyatlar,
- Bal yerine ise pekmez veganların tükettiği gıdalardandır.
Veganlık ve Alınması Gereken Takviyeler Nelerdir?
Veganlar için takviyeler şu şekilde:
- EPA ve DHA,
- B12 Vitamini,
- D Vitamini,
- Kalsiyum,
- Demir,
- Çinko veganların uzman bir hekime danışarak alması gereken besin takviyeleridir.
Vegan Beslenmede Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar Nelerdir?
Vegan beslenmede dikkat edilmesi gerekenler:
- Öncelikle, vegan beslenmeye karar vermeden önce muhakkak uzman bir hekime danışmalı ve gereken kan değerleri testini yaptırmanız gerekmektedir.
- Hayvansal bazlı gıdaları tüketmemeye karar verdiğinizden itibaren, takviye gıdalara başlamanız gerekmektedir.
- İşlenmiş vegan gıdalardansa organik ve bitki bazlı gıdaları tercih etmelisiniz.
- Vücudunuzda iyot eksiği oluşmaması için, beslenme rutininize iyotlu tuz eklemelisiniz.
- Hayvansal bazlı protein tüketmediğiniz için karbonhidrata yönelmeniz oldukça normaldir. Ancak karbonhidrat tüketiminizi abartmamanız sağlığınız için oldukça önemlidir. Aksi takdirde, aşırı karbonhidrat tüketimi obezite ve kalp damar hastalıklarına neden olabilir.
- Hayvansal bazlı gıdaları tüketmemek, bağırsak emiliminizin düzenini etkileyebilir. Bunun için de probiyotik kullanmanız tavsiye edilmektedir.
Kısacası, vegan beslenmek hatta vegan felsefesini benimsemiş olmak kötü ya da zararlı değildir. Ancak, her şeyde olduğu gibi vegan beslenmenin de bilinçli bir şekilde kurallarına uygun olarak yapılması gerekmektedir.
Evet, hayvan sömürüsüne katkı sağlamamak için bir adım atmak çok önemlidir. Ancak, bu adımı atarken kendi sağlığımızı da düşünmek zorundayız.